Dieta wegetariańska należy do jednych z najzdrowszych. Wegetarianie dzięki wyeliminowaniu z jadłospisu produktów mięsnych i ich przetworów mają zazwyczaj duże pokłady energii oraz towarzyszy im dobry nastrój. Jak w każdej diecie ważny jest odpowiedni balans i umiejętność skomponowania pełnowartościowych posiłków. Wegetarianizm pomaga także dbać o naszą planetę. Masowa produkcja mięsa pochłania olbrzymie ilości wody i prowadzi do pogorszenia warunków środowiskowych. Wegetarianie kochają zwierzęta, dlatego nie uznają ich hodowania i zabijania dla mięsa. Poza tym wegetarianie zazwyczaj żyją dłużej, a ze sposobu odżywiania uczynili pewien charakterystyczny styl życia.
Różne odmiany wegetarianizmu
Istnieje kilka odmian odżywiania się bez mięsa. Najpopularniejszą i najczęściej spotykaną odmianą wegetarianizmu jest laktoowegetarianizm, który dopuszcza spożywanie posiłków mlecznych i jaj, ale bez ryb. Kolejną również popularną odmianą wegetarianizmu jest laktowegetarianizm, który oprócz mięsa i ryb nie uznaje w diecie spożywania jajek. Z kolei owowegetarianie mogą spożywać jaja, ale niedozwolone jest spożywanie produktów mlecznych i ryb. Jeszcze mniej restrykcyjny pescowegetarianizm dopuszcza spożywanie ryb w diecie.
Najbardziej restrykcyjne odmiany wegetarianizmu
Do najbardziej restrykcyjnych diet wegetariańskich można zaliczyć witarianizm oraz fruktarianizm. Witarianizm dopuszcza spożywanie jedynie świeżych warzyw i owoców. Nie uznaje gotowania jakichkolwiek potraw oraz picia napojów w postaci kawy, herbaty czy soków. Fruktarianizm również polega na spożywaniu jedynie świeżych warzyw i owoców, ale tylko takich, które same spadły z drzewa. Restrykcyjną dietą wegetariańską jest również weganizm, który polega na rezygnacji z spożywania wszelkich produktów odzwierzęcych.
Smukła sylwetka jako efekt uboczny diety wegetariańskiej
Dieta wegetariańska pomaga utrzymać prawidłową wagę. Przejście na wegetarianizm może być alternatywą dla zdrowego odchudzania. Wyeliminowanie z jadłospisu mięsa i jego przetworów sprawia, że rezygnujemy z jedzenia produktów przetworzonych, niezdrowych, pełnych dodatków i konserwantów. Dzięki diecie wegetariańskiej spożywamy duże ilości świeżych warzyw, owoców oraz produktów zbożowych. Ograniczamy w ten sposób ilość wchłanianych niezdrowych tłuszczy do organizmu, a w zamian dostarczamy wiele potrzebnych witamin i składników mineralnych.
Jakie są zalecenia dla diety wegetariańskiej?
Bardzo ważne dla wegetarian jest spożywanie produktów zbożowych, owoców, warzyw, a także produktów bogatych w białko roślinne. Najlepiej przyswajalne białko roślinne można znaleźć w soi, ciecierzycy, fasoli, grochu i bobie. Należy włączyć do posiłków także nasiona, orzechy i różnorodne oleje roślinne. Z kolei wapno znajdziemy w takich produktach jak: kapusta włoska, brokuły i jarmuż.
Korzyści zdrowotne płynące z diety wegetariańskiej
Plusów korzystania z diety wegetariańskiej jest bardzo dużo. Wyeliminowanie mięsa z jadłospisu przyczynia się do obniżenia ciśnienia krwi i zmniejszenia stężenia cholesterolu. Jednocześnie zmniejsza się podatność na choroby układu sercowo – naczyniowego, spada szansa na wystąpienie cukrzycy typu 2-giego. Ponad to liczne badania dowodzą, że spożywanie przetworzonego mięsa może przyczyniać się do rozwoju nowotworów (np. rak jelita grubego lub trzustki). Spożywanie większej ilości świeżych warzyw i owoców dostarcza organizmowi licznych przeciwutleniaczy, witamin i składników mineralnych. W pożywieniu wegetarian można znaleźć dużą zawartość tłuszczów nienasyconych oraz błonnik, który zapobiega zaparciom.
Minusy diety wegetariańskiej
Decyzja o wyeliminowaniu z diety mięsa nie powinna być pochopna. Najlepiej skontaktować się z dietetykiem, który doradzi, jak komponować jadłospis na dłuższy okres. Dieta bezmięsna powinna być pełnowartościowa i tak zaplanowana, aby dostarczyć organizmowi wszystkich niezbędnych składników mineralnych. W przypadku dzieci, kobiet w ciąży oraz osób ciężko pracujących fizycznie trzeba zachować dużą ostrożność. Najlepiej stopniowo ograniczać mięso lub nie rezygnować ze wszystkich jego rodzajów. Można pozostawić w diecie np. ryby. Nieodpowiednio skomponowana dieta wegetariańska może doprowadzać do wielu niedoborów i zaburzeń zdrowotnych.
Niedobory witamin, minerałów i składników odżywczych
Najczęściej dotyczą zbyt małej podaży witamin B12 i D. Problem ten dotyczy zwłaszcza wegan i osób będących na restrykcyjnej odmianie wegetarianizmu – frutarianiźmie. Inne najczęściej występujące niedobory to braki w: żelazie, wapnie, jodzie, cynku i kwasach omega -3. Dlatego zaleca się suplementację witaminową, zwłaszcza witaminy D, (również w okresie jesienno- zimowym u osób spożywających mięso), a także żelaza i cynku. U wegetarian częstą przypadłością jest także niewystarczająca ilość spożywanego białka.
Zaburzenia zdrowotne często występujące u wegetarian
Do najczęstszych zaburzeń można zaliczyć niedokrwistość, niedożywienie białkowe, krzywicę, często występujące biegunki i neuropatię. Zdarza się również, że młode dziewczęta i kobiety doświadczają zaburzenia miesiączkowania, a w skrajnym niedożywieniu zaniku menstruacji. Niektórzy wegetarianie doświadczają problemów z koncentracją, uwagą oraz opóźnień psychomotorycznych.